De psychologie van verandering

Terugbladerend in mijn werkagenda constateer ik dat ik de afgelopen maanden samen met mijn collega’s veel energie heb gestoken in begeleiden en adviseren omtrent organisatieverandering. Nu vind ik dat eerlijk gezegd niet zo heel erg. Want als je met me wilt praten over gedragsverandering op de moderne werkvloer en intern ondernemerschap, dan mag je me gerust ’s nachts wakker maken. De afgelopen maanden was het vooral de non-profit sector die ons meedenken en advies vroeg in grootschalige veranderingstrajecten.

Als consultants development begeleiden we werknemers in het omgaan met verandering, adviseren we werkgevers bij het implementeren van verandering en helpen we om verandering te consolideren in een bedrijfsvoering die toekomstbestendig is. Dat geldt evengoed voor onszelf. Misschien is het u opgevallen dat we sinds kort in een blauwe kleur naar buiten treden, onder een vernieuwd logo en een verfrissende uitstraling. Ook wij laten los wat ons vertrouwd en dierbaar was en zorgen dat we wendbaar blijven op een arbeidsmarkt die dat vereist. Nee, niets menselijks is ons vreemd. Sterker nog, het zijn de mensen die mijn werk zo leuk maken! De grootschalige veranderingstrajecten van de afgelopen maanden gaven mij de gelegenheid om de psychologie van verandering nader te bestuderen. En dat blijkt geen sinecure… 

Het menselijk brein streeft uit zichzelf naar ‘cognitief gemak’. Het doet het liefst wat het altijd al deed. Gedragsverandering en cultuurverandering is dus hoogst ongemakkelijk voor ons brein. We reageren 75% van onze werktijd redelijk onbewust en geroutineerd op signalen uit onze omgeving. Het is dus hard werken om nieuw gedrag te bestendigen op een werkvloer. We onderschatten vaak hoe lang dit duurt, hoeveel energie dit kost van medewerkers en managers. Daar komt nog bij dat we verandering niet altijd als urgent en belangrijk definiëren en heel veel andere taken wel…..

Hopeloze missie? Niet wat ons betreft! Niet als je weet aan welke knoppen je moet draaien.

Aan verandering liggen drie factoren ten grondslag, namelijk:
- je (psychologische) capaciteit om te veranderen.
- je motivatie om verandering door te maken. Het voordeel van veranderd gedrag moet opwegen tegen het gedrag dat je gewend bent en comfortabel voor je is. Als het niet in je voordeel werkt, verandert er waarschijnlijk vrijwel niets…
- een omgeving die wel of niet stimulerend werkt voor de gewenste verandering. Zorg dat je fysieke en sociale werkomgeving de verandering ‘makkelijk’ maken. Richt het kantoor zo in dat het stimuleert tot, organiseer het werkproces zo dat het gewenste gedrag logischerwijs volgt, schaaf aan je overlegmethodiek zodat er ruimte komt voor…

Uiteindelijk gaat gedragsverandering over persoonlijk leiderschap. Over weten waar je het voor doet en jezelf mobiliseren voor het hogere doel. Over discipline en wilskracht, over hoop en veerkracht bij tegenslag. Mensen verschillen van nature sterk op deze dimensies. Door middel van psychologisch onderzoek brengen we dit systematisch in kaart, op individueel en op collectief niveau. Recent wetenschappelijk onderzoek toont overtuigend aan dat vermogen tot verandering ontwikkelbaar is, en reikt ons als consultants tools aan. Dus samen met onze klanten spannen we ons er graag voor in. Met een gezonde dosis ambitie maar ook met realisme en geduld. Al het goede komt langzaam. Tot die tijd; wees zelf de verandering die je in je (werk)omgeving graag zou willen zien.

Bij het schrijven van dit artikel maakte ik gebruik van het boek ‘De Ladder’ van Ben Tiggelaar.

Publicatie datum: 19 April 2019
Renske Werkman MSc consultant
  • 06 - 27564918
  • Send a message
  • Linkedin
© 2024 BeljonWesterterp